-
Arktyka – papierek lakmusowy zmian klimatu, 28 września 2023
Trend ocieplenia w Arktyce jest ponad dwukrotnie wyższy niż średnia światowa w ostatnich dziesięcioleciach. Utrata lodu morskiego wzmacnia trend ocieplenia, ponieważ powierzchnia oceanu pochłania więcej ciepła słonecznego niż powierzchnia śniegu i lodu. Jak to wpływa na planetę? Czy musimy się martwić lodem topniejącym tysiące kilometrów od nas?
Kolejnym zagrożeniem związanym ze zmianą klimatu oraz Arktyką jest rozmarzająca wieloletnia zmarzlina. Rozmarzająca materia organiczna zaczyna się rozkładać, a do atmosfery uwalniane są dodatkowe gazy cieplarniane. W ten sposób rozmarzanie wieloletniej zmarzliny przyspiesza zmiany klimatyczne i staje się niebezpieczne dla całej planety.
Prelegentka: dr Agata Goździk – geofizyczka i edukatorka, kierownik Działu Komunikacji Naukowej i Edukacji w Instytucie Geofizyki PAN, koordynatorka ogólnopolskich i międzynarodowych projektów edukacyjnych (EDUSCIENCE, EDU-ARCTIC, ERIS, EDU-ARCTIC2, ODYSSEY, BRITEC, EDU-ARCTIC.PL)
Nagranie z webinarium >>>
-
prawdy i mity o zmianie klimatu, 14 września 2023
Jak działają gazy cieplarniane i czym jest efekt cieplarniany? Czy gazy cieplarniane produkowane przez człowieka mają znaczenie dla klimatu Ziemi? Czy rekordowe opady śniegu w Ameryce Północnej są dowodem na to, że globalne ocieplenie to fikcja? Na te i inne pytania odpowiemy podczas lekcji.
Obalimy również najczęściej spotykane mity na temat zmiany klimatu. Na koniec przedstawimy najważniejsze wnioski z raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu na temat scenariuszy klimatycznych.
Prelegentka: dr Agata Goździk – geofizyczka i edukatorka, kierownik Działu Komunikacji Naukowej i Edukacji w Instytucie Geofizyki PAN, koordynatorka ogólnopolskich i międzynarodowych projektów edukacyjnych (EDUSCIENCE, EDU-ARCTIC, ERIS, EDU-ARCTIC2, ODYSSEY, BRITEC, EDU-ARCTIC.PL)
Nagranie z webinarium >>>
-
NIEBEZPIECZNA WIELOLETNIA ZMARZLINA, 15 CZERWCA 2023
Wieloletnia zmarzlina to zamarznięta ziemia. Jest to gleba, skała lub materiał organiczny, które utrzymują się w temperaturze 0°C lub niższej przez co najmniej dwa kolejne lata. Sprawdzimy, czy wieloletnia zmarzlina zmienia się na skutek zmiany klimatu i jak ona sama może wpływać na dynamikę zmian klimatycznych. Ile gazów cieplarnianych może zostać uwolnionych do atmosfery w wyniku rozmarzania wieloletniej zmarzliny i dlaczego jej rozmarzanie jest niebezpieczne dla klimatu Ziemi?
Prelegentka: dr Agata Goździk – geofizyczka i edukatorka, kierownik Działu Komunikacji Naukowej i Edukacji w Instytucie Geofizyki PAN, koordynatorka ogólnopolskich i międzynarodowych projektów edukacyjnych (EDUSCIENCE, EDU-ARCTIC, ERIS, EDU-ARCTIC2, ODYSSEY, BRITEC, EDU-ARCTIC.PL)
Nagranie z webinarium >>>
-
ILE LAT MAJĄ SKAŁY? CZYLI O PRACY GEOLOGÓW NA RZECZ POZNANIA HISTORII ZIEMI, 5 CZERWCA 2023
Czym zajmują się geolodzy? Jak wygląda ich praca badawcza? Czy mogą określić ile dokładnie lat ma skała? Jak poznają historię geologiczną Ziemi? Na te i na wiele innych pytań poznamy odpowiedzi 5 czerwca o godz. 10:00. W trakcie tej prezentacji posłuchamy o pracy geologów, o określaniu wieku - bezwzględnego oraz względnego - skał. Będzie to opowieść o pracy w różnych warunkach klimatycznych - w arktycznej Grenlandii oraz w gorącej letniej Hiszpanii. Będziemy mieć okazję zobaczyć zdjęcia zwierząt żyjących w obszarach polarnych, ale również kości i ślady pozostawione przez wymarłe już dinozaury.
Prowadzący: Marcin Mieszczak, doktorant w Zakładzie Badań Polarnych i Morskich Instytutu Geofizyki PAN, uczestnik wypraw polarnych na Grenlandię, uczestnik projektu Poles Together.
Nagranie z webinarium >>>
-
ARKTYKA – KRAINA OPOWIEŚCI, 1 CZERWCA 2023
Mieszkańcy Arktyki, podobnie jak wszyscy inni ludzie, chętnie tworzą i opowiadają historie. Wśród nich są oczywiście opowieści dla dzieci. W dzień dziecka zapraszamy do posłuchania bajek zaczerpniętych z tradycji ludów północy: poświęconych karibu, elfom i życiu w niezwykłym świecie Arktyki.
Prelegent: Julian Podgórski, doktorant w Zakładzie Badań Polarnych i Morskich Instytutu Geofizyki PAN
-
zorza polarna - magiczny spektakl na niebie, 16 maja 2023
Zorza polarna to zjawisko, które fascynowało ludzi od wieków. Kolorowe światła rozświetlające nocne niebo obserwowano już w starożytnych Chinach czy w Grecji. Tymczasem w XXI wieku zorza polarna jest znanym zjawiskiem. Potrafimy wyjaśnić mechanizmy, które ją kontrolują. Prowadzimy regularne obserwacje i pomiary zarówno z Ziemi, jak i z kosmosu. Dysponujemy modelami matematycznymi, które pomagają nam przewidzieć, kiedy i gdzie pojawi się zorza. Co to jest i jak powstaje zorza? Jaki może mieć kolor? Gdzie możemy ją zobaczyć? Czy wpływa na nasze życie i zdrowie? Czy to tylko na Ziemi? Co to jest indeks Kp i co ma z tym wspólnego ziemskie pole magnetyczne i wiatr słoneczny? Podczas webinarium odpowiemy na te i inne pytania..
Prelegentka: dr Agata Goździk – geofizyczka i edukatorka, kierownik Działu Komunikacji Naukowej i Edukacji w Instytucie Geofizyki PAN, koordynatorka ogólnopolskich i międzynarodowych projektów edukacyjnych (EDUSCIENCE, EDU-ARCTIC, ERIS, EDU-ARCTIC2, ODYSSEY, BRITEC, EDU-ARCTIC.PL, Geofizyka dla każdego, Fascynująca Ziemia), członkini Zespołu Doradczego ds. kryzysu klimatycznego przy Prezesie PAN w latach 2020-2022.
Nagranie z webinarium >>>
-
PRACE PROWADZONE W POLSKIEJ STACJI POLARNEJ NA SPITSBERGENIE, 27 MARCA 2023
Co i dlaczego jest badane tak daleko od Polski oraz jakie prace techniczne są niezbędne do funkcjonowania Stacji na Spitsbergenie? Podczas webinarium uczestnicy 45. Wyprawy Polarnej IGF PAN opowiedzą o swojej pracy w Arktyce.
Nagranie z webinarium >>>
-
PRZYRODA WOKÓŁ POLSKIEJ STACJI POLARNEJ NA SPITSBERGENIE, 27 LUTEGO 2023
Jakie zwierzęta spotykamy na Spitsbergenie? Jakie są różnice między latem a zimą w Arktyce? I wreszcie - co to za zjawiska: noc polarna i dzień polarny?
Prelegentka: Agata Mienkina - pracuje w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na stanowisku meteorologa. W wolnym czasie zajmuje się szeroko zakrojoną sztuką, tańcem i żeglarstwem.
11 lutego obchodzimy światowy dzień kobiet i dziewcząt w nauce. Z tej okazji zapraszamy szkoły do udziału w webinarium - spotkaniu z geofizyczkami, które opowiedzą o swojej pracy naukowej oraz o tym, jak to się stało, że zajmują się badaniami geofizycznymi. Nie zabraknie opowieści o wyprawach, wyzwaniach i przygodach. Prelegentkami będą naukowczynie z różnych zakładów naukowych. Zachęcamy uczniów do zadawania pytań.
Prelegentki: naukowczynie z różnych zakładów naukowych Instytutu Geofizyki PAN
Tundra to biom, który pokrywa ok. 20% powierzchni Ziemi, głównie na obszarze Arktyki. Panujący tam klimat nie sprzyja roślinom, a te, które tam występują, zaadaptowały się do trudnych warunków klimatycznych. Na zajęciach omówimy wybrane przystosowania roślin występujących w Arktyce do warunków klimatycznych oraz dowiecie się, dlaczego w tundrze nie ma drzew (przynajmniej takich, do których jesteśmy przyzwyczajeni).
Prelegentka: Dagmara Bożek, uczestniczka dwóch ekspedycji w regiony polarne, autorka książek i projektu Polarniczki, specjalistka w Dziale Komunikacji Naukowej i Edukacji IGF PAN.
Webinarium prosto z Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na Spitsbergenie - jedynej całorocznej polskiej placówce badawczej w Arktyce. Będzie to opowieść w kilku słowach o Stacji, corocznych wyprawach polarnych, grupach i życiu na Stacji.
Prelegentka: Agata Mienkina - pracuje w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na stanowisku meteorologa. W wolnym czasie zajmuje się szeroko zakrojoną sztuką, tańcem i żeglarstwem.
Wszyscy słyszeliśmy o smogu, ale czy zastanawialiście się kiedyś, z czego on właściwie się składa? Czy jest to nieprzejrzysty gaz? Ciało stałe? A może ciecz? W eksperymencie zbadamy tę kwestię poprzez „uwięzienie” smogu w szklanym słoiku. Koncentracja smogu na zewnątrz jest (miejmy nadzieję!) zbyt mała na potrzeby naszego eksperymentu, więc stworzymy trochę własnego, wkładając świeczkę do zamkniętego słoika. Następnie zbadamy, jak zamknięcie w słoju wpływa na zachowanie płomienia, a po jego nieuchronnym wygaśnięciu, będziemy obserwować zachowanie powietrza w zamkniętej przestrzeni. Po kilku godzinach otworzymy słoik i za pomocą wacików zbadamy, czy coś osadziło się na jego ściankach. Na koniec przyjrzymy się pomiarom takiego słoikowego smogu wykonanym wysokiej klasy przyrządami naukowymi, aby ostatecznie odkryć tajemnicę tego zjawiska.
Prelegent: dr Artur Szkop - fizyk specjalizujący się w fizyce atmosfery, adiunkt w Instytucie Geofizyki PAN, w swojej pracy skupia się na wieloprzyrządowym podejściu do pomiarów aerozoli atmosferycznych w celu zdobycia wiedzy o ich składzie, źródłach oraz ewolucji.
Serdecznie zapraszamy na webinarium, podczas którego zostanie m.in. omówiony XIX-wieczny eksperyment lorda Kelvina, uzyskujący elektryczność ze spadających kropel wody. Dzięki niemu dowiemy się, czym jest pole elektryczne Ziemi, jaki prąd przepływa przez atmosferę w trakcie burzy i pięknej pogody oraz jak krople wody stają się elektrycznie naładowane w powietrzu.
Prelegent: dr Daniel Kępski – pracownik Zakładu Fizyki Atmosfery Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, uczestnik kilku wypraw polarnych, w tym dwóch całorocznych: w sezonie 2013/14 pełnił funkcję meteorologa Polskiej Stacji Polarnej Hornsund, a w 2018/19 obserwatora hydrologicznego i kierownika Polskiej Stacji Antarktycznej im. Henryka Arctowskiego na Wyspie Króla Jerzego.
Mamy takie miejsca na Ziemi, gdzie wpływ zmian klimatu jest szczególnie spektakularny. Takim miejscem są zatoki, w których olbrzymie lodowce wpływają do morza niczym rzeki lodu. To niedostępny i niebezpieczny, a zarazem fascynujący świat. To właśnie tam góry lodowe o wielkości budynków odrywają się z hukiem od lodowców w procesie zwanym cieleniem. Dlaczego i jak lodowiec się cieli? W jaki sposób zmiany klimatu przyspieszają „produkcję” gór lodowych? Poszukamy odpowiedzi na te i inne pytania.
Prelegent: dr Oskar Głowacki - oceanograf, geofizyk. Adiunkt w Zakładzie Badań Polarnych i Morskich Instytutu Geofizyki PAN. Interesuje się lodowcami, zmianami klimatu, akustyką podwodną, a także szeroko pojętymi badaniami mórz i oceanów. Uczestniczył w ośmiu wyprawach badawczych do Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na Spitsbergenie. Spędził 2,5 roku na stażu podoktorskim w Scripps Institution of Oceanography, University of California Sad Diego, USA. Laureat nagrody Prezesa Rady Ministrów za rozprawę doktorską, stypendium dla wybitnych młodych naukowców MEiN, nagrody im. Maurycego Piusa Rudzkiego Wydziału III PAN i dwukrotnie stypendium prof. Kacpra Rybickiego.
Nagranie z webinarium >>>