13 czerwca 2025 roku w Instytucie Geofizyki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej mgr Wojciecha Szkółki pt. Multi-scale interactions in the tropical atmosphere.

Rozprawa dotyczyła badania wieloskalowych interakcji w atmosferze tropikalnej, ze szczególnym uwzględnieniem rejonu zachodniej Sumatry (Indonezja). W pracy przeanalizowano długoterminowe dane z Equatorial Atmosphere Radar (EAR), dane reanalizy ERA-5 oraz szacunki opadów IMERGv6. Badania skoncentrowały się na analizie sprzężenia dynamicznego pomiędzy procesami lokalnymi a wielkoskalowymi zjawiskami atmosferycznymi oraz ich wpływem na zmienność opadów w zachodniej części Maritime Continent.

Praca szczegółowo analizowała m.in. wpływ takich zjawisk, jak oscylacja El Niño–Południowa (ENSO), kwazidwuletnia oscylacja (QBO), oscylacja Madden-Julian (MJO) oraz konwekcyjnie sprzężone fale Kelvina (CCKW) na zmienność wiatru i opadów. Przeprowadzono badania dobowego cyklu wiatru troposferycznego i jego związku z powstawaniem i przemieszczaniem się chmur konwekcyjnych, a także oceniono odwzorowanie tych procesów w danych ERA-5, wskazując na istotne rozbieżności w odwzorowaniu dynamiki wiatru pionowego. Badania wykazały również silne sprzężenie pomiędzy troposferą a dolną stratosferą podczas przechodzenia fal CCKW nad Sumatrą oraz wprowadziły nowe wskaźniki: indeks stratosferyczny i troposferyczny, podkreślające znaczenie tych interakcji dla trajektorii fal oraz dla prognozowania opadów w regionie.

Uzyskane wyniki stanowią istotny wkład w lepsze rozumienie dynamiki atmosferycznej w strefie tropikalnej i mogą przyczynić się do poprawy prognoz pogody oraz modeli klimatycznych w regionach o złożonej topografii.

Promotor rozprawy:

  • Dr hab. Krzysztof Mizerski (IGF PAN)

Promotor pomocniczy:

  • Dr Dariusz Baranowski (IGF PAN)

Recenzenci:

  • Prof. dr hab. Krzysztof Markowicz (Uniwersytet Warszawski)
  • Prof. Adrian Matthews (University of East Anglia, Wielka Brytania)
  • Prof. dr hab. Jacek Piskozub (Instytut Oceanologii PAN)

Publiczna obrona zgromadziła licznych słuchaczy, a po zakończeniu dyskusji Rada Naukowa IGF PAN podjęła pozytywną decyzję o nadaniu mgr Wojciechowi Szkółce stopnia naukowego doktora w dyscyplinie nauki o Ziemi i środowisku z wyróżnieniem.